Stereotypy i funkcje kognitywne – kompleksowe wyjaśnienie najważniejszych aspektów MBTI, część 2

Hej! Dziś drugi, a zarazem ostatni, wpis o funkcjach kognitywnych, czyli opis jak działa każda z nich. Enjoy! :)

Funkcje percepcyjne:

Ekstrawertyczna iNtuicja (Ne) – dominująca funkcja ENFP i ENTP, pomocnicza INFP i INTP

Ekstrawertyczna intuicja to funkcja, która tworzy nowe możliwości, łączy w całość abstrakcyjne idee i wyłapuje powiązania w świecie zewnętrznym. Jest w stanie rozważyć na raz mnogość sprzecznych pomysłów, gdyż zauważa niemal każdy aspekt danej sytuacji. Ne jest głównie funkcją nastawioną na przyszłość – bada wszystkie możliwości odnośnie tego, co może się wydarzyć.

Osoby, których funkcją dominującą jest Ne często się ekscytują, są przedsiębiorczy i bardzo kreatywni. Z natury uwielbiają dyskutować o ideach, mają różne zainteresowania i traktują wszystko jak wyzwanie. Ciągle rozmyślają o tym, co mogą robić i czego doświadczyć, jednak z trudem przychodzi im trzymanie się jednego pomysłu czy planowanie długoterminowe.

Introwertyczna iNtuicja (Ni) – dominująca funkcja INFJ i INTJ, pomocnicza ENFJ i ENTJ

Introwertyczna intuicja tworzy strukturę, według której funkcjonuje świat, bazując na szczegółowej, abstrakcyjnej analizie przeszłych i teraźniejszych wydarzeń. Pragnie zidentyfikować „istotę” idei, teorii, ludzi i sytuacji, aby móc później umiejscowić to wszystko w szerszym schemacie. Ni jest głównie funkcją nastawioną na przyszłość – bada najbardziej optymalne i prawdopodobne możliwości odnośnie przyszłych wydarzeń.

Osoby, których funkcją dominującą jest Ni są zazwyczaj bardzo skupieni i szybko zauważają nieścisłości występujące w świecie dookoła. Lubią zagadki, układanki i grę słów. Często mają trafne przeczucia albo doświadczają efektu eureka. Ich zdolność przewidywania jest rezultatem właśnie nastawionej na przyszłość intuicji połączonej z dalszą funkcją ekstrawertycznego poznania (Se).

Ekstrawertyczne poznanie (sensing, Se) – dominująca funkcja ESFP i ESTP, pomocnicza ISFP i ISTP

Ekstrawertyczne poznanie to funkcja skupiona na przyjmowaniu świata takim, jakim jest w danej chwili. Współgra z wzrokiem, zapachem, słuchem i innymi fizycznymi bodźcami z otoczenia. Se żyje chwilą i kwitnie w niej jak żadna inna funkcja.

Osoby, których funkcją dominującą jest Se są często wysportowani, spontaniczni i porywczy. Wprost kochają coraz to nową gamę bodźców, wysoko cenią sobie wartości estetyczne i pożądają rzeczy wyrafinowanych. Ekstrawertyczni sensorzy (będę czasem używać tego określenia wobec typów S, tak jest łatwiej i przejrzyściej, żadne słowo z poznaniem nie brzmi najlepiej, prawda?) zazwyczaj nie lubią długo analizować sytuacji – wiedzą, czego chcą i to zdobywają, bez zbędnych ceregieli. Często roztaczają aurę pewności siebie, gdyż zazwyczaj są przekonani o tym kim są i czego chcą.

Introwertyczne poznanie (sensing, Si) – dominująca funkcja ISFJ i ISTJ, pomocnicza ESFJ i ESTJ

Introwertyczne poznanie to funkcja skupiona na szczegółach i odpowiedzialna za przechowywanie informacji. Wiernie odnotowuje fakty i wydarzenia układając je według kategorii, zupełnie jakby mieli wewnętrzny system archiwizacji dokumentów. Si to funkcja skupiona na przeszłości, której główną domeną jest rozpamiętywanie dawnych dziejów, przez co często otwiera furtkę nostalgii.

Osoby, których funkcją dominującą jest Si są zorganizowane, gdyż wierzą, że należy być przygotowanym na każdy nieszczęśliwy wypadek. Wysoko cenią sobie tradycję i sądzą, że korzystanie z wypróbowanych metod to najlepsza droga do załatwiania spraw. Żaden inny typ nie wierzy tak mocno w stwierdzenie „historia lubi się powtarzać”.

Funkcje osądzające/ odpowiedzialne za podejmowanie decyzji:

Introwertyczne odczuwanie (Fi) – dominująca funkcja INFP i ISFP, pomocnicza ENFP i ESFP

Introwertyczne odczuwanie to funkcja odpowiedzialna za dogłębną analizę procesów emocjonalnych i moralności. Fi stara się rozłożyć emocje na czynniki pierwsze i pojąć ich istotę najlepiej jak tylko się da. Rozwija silny system wartości oraz rozróżnienie między dobrem a złem, które służy później do podejmowania decyzji. Fi poszukuje głębszego znaczenia niemal we wszystkim. Użytkownicy tej funkcji są silnie świadomi własnych emocji, a gdy postawią się na czyimś miejscu, potrafią bardzo osobiście odczuwać czyjś ból czy radość.

Osoby, których funkcją dominującą jest Fi potrafią współczuć i często bardzo przejmuje ich analiza zagadnień moralnych. Są kreatywne i uzdolnione artystycznie, czasem mają wrażenie, że nikt nie rozumie jacy są w środku. Ich uczucia są introwertyczne, zatem użytkownicy Fi nie zawsze będą chętni pokazywać je innym. Mają bogaty świat wewnętrzny, który chronią przed innymi, chociaż w głębi serca chcieliby, żeby ktoś był w stanie do niego dotrzeć.

Ekstrawertyczne odczuwanie (Fe) – dominująca funkcja ENFJ i ESFJ, pomocnicza INFJ i ISFJ

Ekstrawertyczne odczuwanie to funkcja skupiona na zachowywaniu norm społecznych i utrzymywaniu spokoju. To funkcja odpowiedzialna za podejmowanie decyzji, jej głównym zajęciem jest wybieranie tego, co najlepsze dla danej grupy i naturalne rozumienie emocji innych. Użytkownik Fe może jednak nie rozumieć własnych uczuć bez pomocy z zewnątrz. Aby móc osiągnąć spełnienie i odczuwać satysfakcję, Fe wymaga interakcji z innymi jak żadna inna funkcja.

Osoby, których funkcją dominującą jest Fe silnie reagują na uczucia innych. Bez przerwy ciągnie ich do interakcji, gdyż czują się najszczęśliwsi w towarzystwie swoich bliskich. Za wszelką cenę pragną utrzymać harmonię i spokój – czują się najlepiej, gdy ludzie wokół są zdrowi i zadowoleni.

Ekstrawertyczne myślenie (Te) – dominująca funkcja ENTJ i ESTJ, pomocnicza INTJ i ISTJ

Ekstrawertyczne myślenie to funkcja, która wprowadza porządek w świecie zewnętrznym w jak najbardziej efektywny i logiczny sposób. Jako że jest skupiona na działaniu i osiąganiu rezultatów, największą wartość dla Te stanowi produktywność. Ekstrawertyczne myślenie naturalnie wprowadza konkretne plany i szybko podejmuje decyzje.

Osoby, których funkcją dominującą jest Te są szczere, stanowcze i produktywne w każdej dziedzinie. W miejscu pracy są naturalnymi liderami, gdyż szybko przejmują ster i wprowadzają porządek. Osobom, którym brak tej funkcji ENTJ i ESTJ mogą wydawać się apodyktyczni i zadufani w sobie, jednak ich celem jest wskazywanie co można zrobić, aby wszyscy mogli działać efektywnie.

Introwertyczne myślenie (Ti) – dominująca funkcja INTP i ISTP, pomocnicza ENTP i ESTP

Introwertyczne myślenie to funkcja odpowiedzialna za gromadzenie informacji w celu utworzenia konkretnego, rzeczywistego schematu, według którego działa świat. Ti naturalnie rozumie różne systemy i wychwytuje w nich nieścisłości. Zadaniem introwertycznego myślenia jest dogłębne zrozumienie jak działa dana rzecz – w tym celu Ti rozbiera ją na części pierwsze, analizuje te części i sprawdza, jak funkcjonuje całość.

Osoby, których funkcją dominującą jest Ti są do bólu logiczni, uporządkowani i obiektywni. Lubią odnajdywać skróty w systemach, dzięki czemu osiągną większą wydajność. Użytkownicy Ti są często silnie introwertyczni, gdyż potrzebują mnóstwo czasu, aby pojąć jak coś działa zanim będą chętni podzielić się swoją wiedzą lub ją wykorzystać.

Dlaczego warto znać funkcje? 

A dlatego, że bez tego nie zrozumiemy, jak bardzo złożona jest nasza psychika i że kilka literek nie jest w stanie określić naszej osobowości. Wreszcie możemy dowiedzieć się kiedy i dlaczego używamy danej funkcji, jak zachowujemy się podczas stresu, jak podejmujemy decyzje. I jak trafnie określić swój typ! Test osobowości nie zawsze daje dobre rezultaty. Koniec z myśleniem, że jesteś ENFP/J, bo ENFP i ENFJ nie dzielą żadnych funkcji kognitywnych. Może po prostu jesteś ENFP, które nauczyło się dobrze korzystać z Te, czyli funkcji, która pozwala na realizację planów i organizację w życiu. Ponadto, typ osobowości nie powinien zmieniać się w ciągu życia, zatem kiedy rozwiniemy lepiej różne cechy naszej osobowości – typ wcale nam się nie zmienił. Po prostu jesteśmy mądrzejsi i wykorzystujemy swój potencjał :)