Strony

niedziela, 9 października 2016

Stereotypy i funkcje kognitywne – kompleksowe wyjaśnienie najważniejszych aspektów MBTI, część 2

Hej! Dziś drugi, a zarazem ostatni, wpis o funkcjach kognitywnych, czyli opis jak działa każda z nich. Enjoy! :)


Funkcje percepcyjne:

Ekstrawertyczna iNtuicja (Ne) – dominująca funkcja ENFP i ENTP, pomocnicza INFP i INTP

Ekstrawertyczna intuicja to funkcja, która tworzy nowe możliwości, łączy w całość abstrakcyjne idee i wyłapuje powiązania w świecie zewnętrznym. Jest w stanie rozważyć na raz mnogość sprzecznych pomysłów, gdyż zauważa niemal każdy aspekt danej sytuacji. Ne jest głównie funkcją nastawioną na przyszłość – bada wszystkie możliwości odnośnie tego, co może się wydarzyć.

Osoby, których funkcją dominującą jest Ne często się ekscytują, są przedsiębiorczy i bardzo kreatywni. Z natury uwielbiają dyskutować o ideach, mają różne zainteresowania i traktują wszystko jak wyzwanie. Ciągle rozmyślają o tym, co mogą robić i czego doświadczyć, jednak z trudem przychodzi im trzymanie się jednego pomysłu czy planowanie długoterminowe.





Introwertyczna iNtuicja (Ni) – dominująca funkcja INFJ i INTJ, pomocnicza ENFJ i ENTJ

Introwertyczna intuicja tworzy strukturę, według której funkcjonuje świat, bazując na szczegółowej, abstrakcyjnej analizie przeszłych i teraźniejszych wydarzeń. Pragnie zidentyfikować „istotę” idei, teorii, ludzi i sytuacji, aby móc później umiejscowić to wszystko w szerszym schemacie. Ni jest głównie funkcją nastawioną na przyszłość – bada najbardziej optymalne i prawdopodobne możliwości odnośnie przyszłych wydarzeń.

Osoby, których funkcją dominującą jest Ni są zazwyczaj bardzo skupieni i szybko zauważają nieścisłości występujące w świecie dookoła. Lubią zagadki, układanki i grę słów. Często mają trafne przeczucia albo doświadczają efektu eureka. Ich zdolność przewidywania jest rezultatem właśnie nastawionej na przyszłość intuicji połączonej z dalszą funkcją ekstrawertycznego poznania (Se).




Ekstrawertyczne poznanie (sensing, Se) – dominująca funkcja ESFP i ESTP, pomocnicza ISFP i ISTP

Ekstrawertyczne poznanie to funkcja skupiona na przyjmowaniu świata takim, jakim jest w danej chwili. Współgra z wzrokiem, zapachem, słuchem i innymi fizycznymi bodźcami z otoczenia. Se żyje chwilą i kwitnie w niej jak żadna inna funkcja.

Osoby, których funkcją dominującą jest Se są często wysportowani, spontaniczni i porywczy. Wprost kochają coraz to nową gamę bodźców, wysoko cenią sobie wartości estetyczne i pożądają rzeczy wyrafinowanych. Ekstrawertyczni sensorzy (będę czasem używać tego określenia wobec typów S, tak jest łatwiej i przejrzyściej, żadne słowo z poznaniem nie brzmi najlepiej, prawda?) zazwyczaj nie lubią długo analizować sytuacji – wiedzą, czego chcą i to zdobywają, bez zbędnych ceregieli. Często roztaczają aurę pewności siebie, gdyż zazwyczaj są przekonani o tym kim są i czego chcą.

Introwertyczne poznanie (sensing, Si) – dominująca funkcja ISFJ i ISTJ, pomocnicza ESFJ i ESTJ

Introwertyczne poznanie to funkcja skupiona na szczegółach i odpowiedzialna za przechowywanie informacji. Wiernie odnotowuje fakty i wydarzenia układając je według kategorii, zupełnie jakby mieli wewnętrzny system archiwizacji dokumentów. Si to funkcja skupiona na przeszłości, której główną domeną jest rozpamiętywanie dawnych dziejów, przez co często otwiera furtkę nostalgii.

Osoby, których funkcją dominującą jest Si są zorganizowane, gdyż wierzą, że należy być przygotowanym na każdy nieszczęśliwy wypadek. Wysoko cenią sobie tradycję i sądzą, że korzystanie z wypróbowanych metod to najlepsza droga do załatwiania spraw. Żaden inny typ nie wierzy tak mocno w stwierdzenie „historia lubi się powtarzać”.




Funkcje osądzające/ odpowiedzialne za podejmowanie decyzji:

Introwertyczne odczuwanie (Fi) – dominująca funkcja INFP i ISFP, pomocnicza ENFP i ESFP

Introwertyczne odczuwanie to funkcja odpowiedzialna za dogłębną analizę procesów emocjonalnych i moralności. Fi stara się rozłożyć emocje na czynniki pierwsze i pojąć ich istotę najlepiej jak tylko się da. Rozwija silny system wartości oraz rozróżnienie między dobrem a złem, które służy później do podejmowania decyzji. Fi poszukuje głębszego znaczenia niemal we wszystkim. Użytkownicy tej funkcji są silnie świadomi własnych emocji, a gdy postawią się na czyimś miejscu, potrafią bardzo osobiście odczuwać czyjś ból czy radość.

Osoby, których funkcją dominującą jest Fi potrafią współczuć i często bardzo przejmuje ich analiza zagadnień moralnych. Są kreatywne i uzdolnione artystycznie, czasem mają wrażenie, że nikt nie rozumie jacy są w środku. Ich uczucia są introwertyczne, zatem użytkownicy Fi nie zawsze będą chętni pokazywać je innym. Mają bogaty świat wewnętrzny, który chronią przed innymi, chociaż w głębi serca chcieliby, żeby ktoś był w stanie do niego dotrzeć.




Ekstrawertyczne odczuwanie (Fe) – dominująca funkcja ENFJ i ESFJ, pomocnicza INFJ i ISFJ

Ekstrawertyczne odczuwanie to funkcja skupiona na zachowywaniu norm społecznych i utrzymywaniu spokoju. To funkcja odpowiedzialna za podejmowanie decyzji, jej głównym zajęciem jest wybieranie tego, co najlepsze dla danej grupy i naturalne rozumienie emocji innych. Użytkownik Fe może jednak nie rozumieć własnych uczuć bez pomocy z zewnątrz. Aby móc osiągnąć spełnienie i odczuwać satysfakcję, Fe wymaga interakcji z innymi jak żadna inna funkcja.

Osoby, których funkcją dominującą jest Fe silnie reagują na uczucia innych. Bez przerwy ciągnie ich do interakcji, gdyż czują się najszczęśliwsi w towarzystwie swoich bliskich. Za wszelką cenę pragną utrzymać harmonię i spokój – czują się najlepiej, gdy ludzie wokół są zdrowi i zadowoleni.

Ekstrawertyczne myślenie (Te) – dominująca funkcja ENTJ i ESTJ, pomocnicza INTJ i ISTJ

Ekstrawertyczne myślenie to funkcja, która wprowadza porządek w świecie zewnętrznym w jak najbardziej efektywny i logiczny sposób. Jako że jest skupiona na działaniu i osiąganiu rezultatów, największą wartość dla Te stanowi produktywność. Ekstrawertyczne myślenie naturalnie wprowadza konkretne plany i szybko podejmuje decyzje.

Osoby, których funkcją dominującą jest Te są szczere, stanowcze i produktywne w każdej dziedzinie. W miejscu pracy są naturalnymi liderami, gdyż szybko przejmują ster i wprowadzają porządek. Osobom, którym brak tej funkcji ENTJ i ESTJ mogą wydawać się apodyktyczni i zadufani w sobie, jednak ich celem jest wskazywanie co można zrobić, aby wszyscy mogli działać efektywnie.

Introwertyczne myślenie (Ti) – dominująca funkcja INTP i ISTP, pomocnicza ENTP i ESTP

Introwertyczne myślenie to funkcja odpowiedzialna za gromadzenie informacji w celu utworzenia konkretnego, rzeczywistego schematu, według którego działa świat. Ti naturalnie rozumie różne systemy i wychwytuje w nich nieścisłości. Zadaniem introwertycznego myślenia jest dogłębne zrozumienie jak działa dana rzecz – w tym celu Ti rozbiera ją na części pierwsze, analizuje te części i sprawdza, jak funkcjonuje całość.

Osoby, których funkcją dominującą jest Ti są do bólu logiczni, uporządkowani i obiektywni. Lubią odnajdywać skróty w systemach, dzięki czemu osiągną większą wydajność. Użytkownicy Ti są często silnie introwertyczni, gdyż potrzebują mnóstwo czasu, aby pojąć jak coś działa zanim będą chętni podzielić się swoją wiedzą lub ją wykorzystać.





Dlaczego warto znać funkcje? 


A dlatego, że bez tego nie zrozumiemy, jak bardzo złożona jest nasza psychika i że kilka literek nie jest w stanie określić naszej osobowości. Wreszcie możemy dowiedzieć się kiedy i dlaczego używamy danej funkcji, jak zachowujemy się podczas stresu, jak podejmujemy decyzje. I jak trafnie określić swój typ! Test osobowości nie zawsze daje dobre rezultaty. Koniec z myśleniem, że jesteś ENFP/J, bo ENFP i ENFJ nie dzielą żadnych funkcji kognitywnych. Może po prostu jesteś ENFP, które nauczyło się dobrze korzystać z Te, czyli funkcji, która pozwala na realizację planów i organizację w życiu. Ponadto, typ osobowości nie powinien zmieniać się w ciągu życia, zatem kiedy rozwiniemy lepiej różne cechy naszej osobowości – typ wcale nam się nie zmienił. Po prostu jesteśmy mądrzejsi i wykorzystujemy swój potencjał :)

24 komentarze:

  1. A ja właśnie tego nie rozumiem. Test robię co jakiś czas z ciekawosci, gdy znajduje sie pod wplywem roznych sytuacji zyciowych i byc moze moich zmieniajacych sie emocji. Na te chwile wychodzi mi ENTP i uwazam, ze ten opis oddaje moj charaker na 99%, ale wczesniej wyszlo ENFP (gdy mam duzo wolnego czasu lub jestem bardziej uczuciowa, np. pod wplywem zakochania i mam problem z kontrola uczuc) i zdarzalo sie ENFJ (gdy pracowalam i musialam dostosowac sie do regul), a jak nie mam ochoty na kontakt z ludzmi (bo jestem z natury ambiwertykiem) to wychodzi mi introwersja. Czy to moze oznaczac, ze mam zaburzenia osobowosci lub jakies powazne emocjonalne ? Niestabilny obraz wlasnej osoby ? Mam juz 23 lata, wiec osobowosc powinna byc w miare uksztaltowana. Chodzilam kiedys do psychologa ze wzgledu na problemy zyciowe i nie wykazano wiekszych problemow poza niestabilnoscia emocjonalna, a bylam wtedy w takim zalamaniu, ze mozna to bylo podpiac nawet jako borderline...ale lekarz to wykluczyl. Ja sie zastanawiam czy jako osoba jestem taka niestabilna czy moja osobowosc jest nieuksztaltowana i te problemy sa jakies glebsze ?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Akurat test jest nie do końca miarodajny ;) Czasem odpowiadamy pod wpływem danej chwili, tak jak to było w Twoim przypadku, czasem odpowiadamy według tego, jak byśmy chcieli być postrzegani. Najbardziej miarodajnym źródłem wiedzy na temat swojego typu są właśnie funkcje kognitywne. Jeżeli czujesz się ENTP i uważasz, że Ne i Ti to Twoje główne funkcje - brawo, jesteś ENTP (polecam poczytać o obu tych funkcjach i ich cechach, to wiele wyjaśnia na temat sposobu myślenia i postrzegania świata) :D Czasem się zdarza, że ktoś pod wpływem trudniejszych przeżyć czy zaburzeń ma problem z określeniem samego siebie i działa różnie w zależności od obecnego stanu emocjonalnego, ale z tego co czytam - to nie musi być prawdą w Twoim przypadku. Typy F są bardziej uczuciowe, typy J bardziej zorganizowane, więc akurat wtedy Ci wyszły i nie ma czym się przejmować :)

      Usuń
    2. Jest możliwość w jakimś stopniu Cię poznać?

      Usuń
    3. Indra Kinas na FB, zaintrygowałaś mnie jako osoba ;)

      Usuń
  2. Jak dla mnie, 7 mld ludzi nie da się prosto podzielić na 16 typów osobowości. To byłoby zbyt proste. Ja mam zawsze wyniki ENTJ/INTJ/INTP i określam się jako NT. Przypisanie sobie jednego kodu literowego byłoby w moim przypadku, może nie tyle kłamstwem, co ogromnym zakrzywieniem. MBTI pomaga w poradzeniu sobie z uczuciem, że jest się przy innych kosmitą, ale uparte trzymanie się teorii, że podlegasz pod jeden kod i tego się nie zmieni, widzę raczej jako powstrzymywanie się od pracy nad sobą i tłumaczenie własnych słabości.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. To głównie wina testu MBTI, który nie jest w stanie prawidłowo wytypować dużej części ludzi i osób zajmujących się typowaniem.

      Nad słabymi stronami trzeba pracować ale w mocne strony się one nie zmienią. Ale za to dobrze rozwinięte słabe funkcje wspierają mocne funkcje.

      Np. ENFP bez dobrze rozwiniętego Si nie jest w stanie w pełni korzystać z możliwości Ne. Ale nie będzie miał tak silnego Si jak ISTJ.

      W rzeczywistości jest wystarczająco dużo różnorodności w określonych typach by wewnątrz jednego pola, np. polityki zdominowanego przez 4 typy, typolodzy mylili typy osób z zupełnie innymi typami. Np. ISTJ z INFP na podstawie jakichś wypowiedzi. Ale jednocześnie słabe i mocne strony są na tyle istotne by powodać że kilka określonych typów dominuje w różnych polach.

      Usuń
    2. Kwestia testu,ale fakt faktem osobowość możesz mieć tylko jedną.
      I chociaż prawdopodobnie się ze mną nie zgodzisz, twoje wątpliwości nieco są charakterystyczne dla typów INTP (i chyba jeszcze ENTP, ale nie jestem pewna). Te typy nie lubią być zamykane w jednej definicji, często MBTI poddają w wątpliwość, kwestionują wiarygnodność.
      I nie twierdzę, że twój typ to teraz od razu INTP, ale twoja wypowiedź ma takie konotacje.

      Usuń
    3. a szkoda gadac....

      Usuń
  3. Nie rozumiem tych funkcji kognitywnych, kazda osoba danego typu ma takie same? Jesli nie, to skad sie dowiedziec jakie sie ma?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Widzisz, zaczynasz od rytuału szatańskiego, potem modlisz się do bogów egpiskich, a następnie zostajesz automatycznie dodany do egispsko-szatańskiej sekty i oni powinni ci te funkcje wytłumaczyć

      Usuń
  4. xd to nie sa zadne szatanskie modly, tylko psychologia i kazdy o zdrowym rozsadku korzysta z tego normalnie, zegnam

    OdpowiedzUsuń
  5. kurcze, w testach wyszło mi, że jestem ENTJ - po sprawdzeniu funkcji zgadza się wszystko, oprócz Se - według mnie bardziej pasuje do mnie Si ;//

    OdpowiedzUsuń
  6. Ten komentarz został usunięty przez autora.

    OdpowiedzUsuń
  7. Ciągle wychodzi mi coś innego. Na początku gdy zaczęłam przygodę niestety padłam ofiarą 16personalities test. Wyszło mi wtedy INTP. Gdy dowiedziałam się, że ten test mistype'uje ludzi zrobiłam test sakinorva. Wyszło mi wtedy ISFP. Byłam zdziwiona ale zostawiałam ten temat bo miałam później intensywny okres rekrutacji do szkoły i byłam zbyt zajęta żeby myśleć o tym. Wróciłam do tego w wakacje 2021 w czerwcu. Po zrobieniu tego samego testu ponownie wyszło mi ENTP. Byłam strasznie zdziwiona, nie wiedziałam wtedy o funkcjach i zastanawiałam się jak to działa. Zrobiłam test 2 tygodnie później kiedy czułam się bardzo przytłoczona życiem i wyszło mi ESTP/ESFP. Znowu byłam zdziwiona. Zaczęłam czytać o tym w sierpniu po miesiącu i wyszło mi ENFP. Potem z przerwami robiłam różne testy. Ogólnie jedyny wynik jaki mi nie wyszedł nigdy na żadnych teście to ISTJ. Reszta wyszła mi kilka razy. Ostatnio zaczęłam się interesować funkcjami i po przeczytaniu artykułu brzmi jakby miała Fe i Si na pewno. Nie wiem co mam zrobić.

    OdpowiedzUsuń
  8. denerwuja mnie ludzie ktorzy myslą że są niediagnozowalni bo zawsze im wychodzi co innego...
    zadne z was chybrydy typów, to nie istnieje, poprostu jestescie leniwi by poszukac informacji lub macie ograniczenia umyslowe niezpozwalajace wam pewnych rzeczy zrozumiec. Jesli ten artykul wam nie pomogl, przeczytajcie inny, np po angielku, wezcie sie za to na porzadnie i ustalcie jeden typ i blagam nie robcie testów. Jest tyle fake zdiagnozowanych osob ze mnie juz naprawde rece opadaja, co druga osoba ktora pytam o typ osobowosci to ENTP ;-;

    ~INTP

    OdpowiedzUsuń
  9. "co druga osoba ktora pytam o typ osobowosci to ENTP" ... Bo ciągnie nas do takich tematów... :P

    OdpowiedzUsuń
  10. 6 Lat pracy nad charakterem, bez znajomości tych funkcji i MBti... Ale INFP pasuje do mnie idealnie, dosyć stabilnie, zwłaszcza jak silne strony wzmocniłem, a słabe poprawiłem na ile dałem radę .. miłego dnia Wszystkim

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. O dziwo, myśląc że jestem skomplikowany, okazało się, że sporo szablonów we wszystkim, nawet w ludziach, najbardziej podoba mi się umiejętność czytania emocji innych, chociaż pisząc przez telefon nie powinienem się kierować moją intuicją

      Usuń
  11. Jakby nie patrzeć to serio spoko opisane, tylko mimo wszystko raczej nie do końca da się określić swojego typu w 100% dobrze, bo po 1 nie da się każdego w to wpasować i zawsze jest to tylko takie "mniej więcej", poza tym 2 osoby z takim samym typem nadal mogą się od siebie bardzo różnić (tak wiem że jest też enneagram itd),
    a po 2 z tego co wiem to większość ludzi postrzega siebie takim jakim chce być a nie takim jakim jest więc tu jest też pewna komplikacja że to tak ujmę

    OdpowiedzUsuń
  12. Jakby ktoś jeszcze nie ogarniał to tu też są dobrze opisane funkcje kognitywne i całe MBTI https://radownisia.wordpress.com/2022/08/05/co-to-mbti-i-funkcje-kognitywne-wprowadzenie-do-teorii-16-osobowosci/

    OdpowiedzUsuń
  13. Ja ostatnio trochę czytam na temat osobowości. Np tutaj https://kobiecystyl.pl/entp-osobowosc-typu-dyskutant-cechy-zalety-wady-znani-dyskutanci/ znalazłam świetny artykuł na temat osobowości typu dyskutant. Musze przyznać, ze znam kilka takich osób :)

    OdpowiedzUsuń
  14. Cześć!

    Mam problem z wytypowaniem swojego typu. Z testu 16 personalites, jak również Truity zawsze typowałam jako INFJ-T/A lub ENFJ-T/A, choć ostatnio wyszło mi też INFP-T. natomiast z testu Michaela Caloza przy pierwszym podejściu wyszło mi INFP, a za drugim razem ENFP.

    Wydaje mi się jeszcze, że jest to kwestia funkcji kognitywnych. Przy teście Caloza zazwyczaj zaznaczam Fi na Fe, ale np. w teście idralbs zwykle wychodzi mi Fe jako ta najmocniejsza strona. Z Se na Si zdecydowanie bardziej utożsamiam się z Si, choć tak jak Se lubię cieszyć się chwilą (u Caloza wychodzi tak samo).
    Mam zdecydowany problem z ustaleniem czy dominuje u mnie Ni czy Ne (wg Caloza niemal zawsze wychodzi mi Ne że względu na pomysłowości, kreatywność i niekiedy niezdecydowanie, natomiast bardzo interesuję się też psychologią i literaturą. Chyba bardziej celowała bym w Ne.

    Podobnie różnicując Te i Tu, z tym również mam problem.

    Niekiedy u Caloza wyniki z Ni/Ne, Se/Si oraz Te i To mam nawet równe.
    Jak mam więc się w końcu określić? Proszę o pomoc.

    Jeśli chodzi o typ enneagramu testuję kolejno jako 2w3/2w1(tu znów mam problem), 9w1 oraz 6w7.

    Wklejam trochę o mnie:

    1. Uwielbiam literaturę i czytać. Interesuję się psychologią. Uwielbiam pisać recenzje przeczytanych książek.
    2. Lubię planować, jestem zorganizowana i lubią robić rzeczy krok po kroku, natomiast nie trzymam się jakość ściśle wytyczonego planu. Zawsze wypadnie coś po drodze i czasem moje plany realizuję dopiero pod koniec, albo gdy zostało już mało czasu.
    3. W nauce preferuję systematyczne podejście, choć nie zawsze ściśle trzymam się swojego planu i często kończy się b tym, że zostaje jeszcze dużo czasu, a później stresuję się, bo czemu nie zrobiłam tego wcześniej?😅
    4. Uwielbiam tworzyć, pisać i rysować. Wolę mapy myśli niż formy tabelkowe i to właśnie ta metoda map minds pozwoliła mi ostatecznie wybrać temat mojej pracy magisterskiej (tak, mam dużo pomysłów, w każdym widzę potencjał i trudno mi się zdecydować).
    5.Zawsze poszukuję jaśniejszych stron życia, odsuwam od siebie to, co negatywne i krzywdzące, wychodzę z założenia, że zawsze może być lepiej. Jestem optymistką.
    6. Mam bogatą wyobraźnię i uwielbiam marzyć oraz wyobrażać sobie różne rzeczy, by potem wrócić do rzeczywistości.
    7. Zwracam uwagę na to, jak się ludzkie czują, jestem bardzo wrażliwa, empatyczna i łatwo się wzruszam na filmach czy podczas lektury.
    8.Mam bardzo silne poczucie wartości i niekoniecznie pójdę za grupą. Niekoniecznie też wypowiadam swoje racje, częściej słucham, bo potrafię słuchać, choć w relacji 1:1 to ja zwykle jestem tą, która jest rozgadana. Jestem miłą i nie chcę nikogo urazić, choć kiedy coś jest mega sprzeczne z moimi wartościami, to daję temu znać.
    9. Cenię to, co znam, ulubione dla mnie rzeczy, ale jestem też otwarta na to, co przyniesie to, co nowe, nawet jeśli trochę się tego obawiam.

    Proszę o pomoc.
    Pozdrawiam :)

    OdpowiedzUsuń
  15. Cześć, mi zawsze wychodzi ISTJ-A. A robiłem ich kilka i w różnych odstępach czasu. Większość cech się zgadza, prócz zamiłowania do tradycji i wszystkich zasad oraz procedur. Nie lubię zbytnio tradycji i nie będę jak robót wykonywał poleceń, z którymi się nie zgadzam, są głupie lub nie są etyczne. Pozdrawiam.

    OdpowiedzUsuń